سنگ عقیق و هر آنچه که از لحاظ علمی درباره آن نمیدانید!

عقیق ها چیستند و از کجا آمده اند و انوع مختلف عقیق از لحاظ علمی چیست؟

در این مقاله از سایت جواهرجو می خواهیم بصورت تخصصی در مورد شناخت سنگ عقیق ارائه دهیم، این مطلب در هیچ کجا ارائه نشده است. از انجایی که عقیق به وفور در ایران یافت می شود و در باورها و مذهب اسلام از قدیم الایام تا کنون وجود داشته و با هنر و زندگی ما ایرانی ها پیوند خورده است. بد نیست که این سنگ را بهتر بشناسیم.

عقیق های گونه هایی از سنگ کَلسِدونی که سر شاخه ی علمی همه ی گروه های عقیق می باشد است. عقیق با نام لاتین agate (با تلفظ اَگِیت) است وگاهی آنرا آگانت نیز می نامند. عقیق یک نوع کلسدونی نواری  صدفی شکل هم مرکز است که گاهی لایه هایی از اوپال در آن می باشد. گاهی رشته های کوارتز نیز عمود بر سطح لایه های نواری هستند. نوارها یا لایه ها ممکن است یکرنگ یا چند رنگ باشند.

عقیق خارج شده از معادن آلمان رنگ های مختلف مخصوصا صورتی، قرمز و یا مایل به قهوه ای دارند که توسط نوار های خاکستری روشن از یکدیگر جدا شده اند. عقیق های امریکای جنوبی بیشتر خاکستری کدر و بدون اثری خاص هستند و فقط از طریق رنگ کردن  رنگ های زنده و زیبا می گیرند. عقیق ها تقریبا از شفاف تا مات وجود دارند. حتی در قطعه های نازک عقیق های مات تقریبا نیمه شفاف هستند. اسم عقیق از رودخانه ی آکات در سیسیل که امروزه دریلو (Drillo) نامیده می شود، گرفته شده است.

منشاء(Origin):

عقیق بشکل قطعه های گرد یا بادامی از شکاف های چند سانتی متری پیدا شده است. به ندرت مثل داسیت یا ریولیت در شکاف های پر شده اتشفشانی یافت می شوند. نوارهایی که در عقیق وجود دارند توسط بلورسازی متناوب ایجاد می شوند. گمان می شد که نوارهای عقیق به تدریج درون حفره هایی که توسط حبابهای گاز بوجود آمده اند از محلول سیلیسی متبلور می شوند. نظریه ای وجود دارد که شکل آنها همزمان با سنگ های اطراف درست می شود. بر طبق این نظریه قطرات مایع اسید سلیسیک درون حفره ها نفوذ کرده و با صخره های سرد خنک می شود سپس لایه های کریستالی را از بیرون ایجاد می کند. اما تئوری جدید عقیده دارد بجای اینکه  مایع ها به دیوارهای شامل عقیق رسوخ کند ، محلول کلویید بسمت حفره های عقیق جریان دارند.

نوارهای عقیق ضخامت های مختلفی دارند اما معمولا ضخامت آنها در سراسر قطعه ثابت باقی می ماند. در قسمت هایی که عقیق نتوانسته حفره های کوچک درونی را پرکند، ممکن است کریستال هایی مانند: راک کریستال، امتیست، و کوارتز دودی  بعضی مواقع با انهیدریت اسپار، انکریت، باریت، کلسیت، جئوتیت، هماتیت، سیدریت و زئولیت شکل بگیرند. اگر کلوخه همراه با کریستال هایی در حفره ای مرکزی باشد دراس (Druse) نامیده می شود [شماره 5] و اگر درون آن حفره کاملا پر شده باشد ژئود (Geode) گفته می شود.

انواع عقیق (Agate Varieties):

بر طبق نمونه ها، طرح ها، یا ساختار لایه ای اسم های تجاری بسیاری برای عقیق وجود دارد. این نام ها اسم هایی می باشند که در خارج از ایران معمولا بکار می روند و در بازار عقیق ایران غریب به وقوع فروشنده گان و دلالان عقیق با این سری نام ها آشنایی ندارند.

عقیق چشمی (Eye Agate):

[شماره 2 و 4 تصویر زیر] نوعی عقیق حلقه ای شکل با نقطه ای در وسط آن که شبیه به چشم است.

عقیق چشمی

عقیق لایه ای(Layer Agate):

[ شماره 1 تصویر بالا] لایه ها در اندازه موازی و ثابت نسبت دیواره بیرونی عقیق است.

عقیق شجری (Dendritic Agate):

[ شماره 1- 4 تصویر زیر ] نوعی کلسدونی نیمه شفاف بیرنگ یا مایل به سفید است که  ناخالصی هایی شبیه به شاخه های درخت دارد.

عقیق شجری و انواع آن

عقیق پر آب(Enhydritic):

سنگ آب نیز نامیده می شود .کلوخه عقیق  یا کلوخه تکرنگ کلسدونی می باشد که  بخشی از آن با آب پر شده و می توان آنرا از طریق دیواره مشاهده کرد. اگر عقیق از سنگی که آنرا احاطه کرده جدا شود آب آن اغلب خشک می شود. برای خرید اینترنتی انگشتر عقیق اینجا کلیک کنید.

عقیق استحکامات (Fortification):

[تصویر زیر شماره 2]‌ نوار های عقیق شبیه به استحکامات نظامی قدیمی می باشد.

عقیق استحکامات

عقیق آتش (Fire Agate):

نوعی عقیق مات با لایه های کلسدونی حامل لیمونیت که حالت رنگین کمانی توسط انکسار نور ساختار لایه ای ایجاد می کند.

fire agate یا عقیق آتشین

عقیق دایره ای(Orbicular Agate):

[ تصویر اول شماره 3 ] این نوع لایه های دایره ای منظم دارد که دور یک نقطه مرکزی واقع شده اند.

عقیق خزه ای(Moss Agate):

[ تصویر دوم شماره 5و6 ] نوعی کلسدونی نیمه شفاف با ناخالصی های هرنبلند یا کلریت. این نوع شکلی شبیه به خزه ایجاد کرده اند.

عقیق منظره ای(Scenic Agate):

[ تصویر دوم شماره 2 ] تصویری از یک منظره را توسط شجرها  نمایش می دهد.

عقیق کاذب (Pseudo-Agate):

[ تصویر زیر ، شماره 2 ] کوارتز پلی هدریک نیز نامیده می شود. داخل آن شبیه به عقیق لایه ای است و بلوردانی باز دارد. برخلاف عقیق که شکل بیرونی کلوخه ای دارد  قسمت خارجی این سنگ برآمده نیست اما شکلی هندسی دارد. به احتمال از پر شدن قسمت از هم جدا شده کریستال شکل گرفته و سپس آزاد شده است. رخدادها در سنگ های سست شده در برزیل هستند. هر قطعه ممکن است تا 75 سانتی متر برسد. نام های زیادی برای آن وجود دارد.

عقیق کاذب

عقیق لوله ای (Tubular Agate):

[ تصویر سوم شماره 3 ] نوعی عقیق که  تعداد زیادی استوانه دارد. این استوانه ها حفره های تغذیه می باشند که بلور را شکل داده اند. حفره های دهان باز معمولا در مرکز سنگ واقع شده اند.

عقیق تاندراگ یا ماسه سنگ (Thunder egg or Sandstone):

[ تصویر سوم شماره 1 ] نوعی کلوخه های عقیق لایه ای که دارای شیارهایی در سطوح خارجی می باشند. ذخایر در اورگان (ایالات متحده)  و مکزیک  است.

عقیق خرد (Brecciated Agate):

[ تصویر چهارم شماره 3 ] نوعی عقیق شکسته که توسط کوارتز بهم چسبیده شده است.

ذخایر(Deposits):

ادامه مقاله شناخت سنگ عقیق: مهمترین ذخایر عقیق در قرن 19 در نزدیکی ایدر ابراشتاین در آلمان بوده است. در انجا هم اکنون نیز استخراج می شود. قطعه هایی به بزرگی سر انسان با رنگ های زیبای خاکستری، صورتی، قرمز، زرد، قهوه ای و آبی کمرنگ پیدا شده است که نمی توان آنها را رنگ کرد.

امروزه مهمترین ذخایر در جنوب برزیل (ریو گرندوسل) و در شمال اروگوئه است. لایه های حاوی عقیق در قسمت هایی که هوازده شده اند یا در رسوب های رودخانه از صخره سنگ های ملافیریک گرفته شده اند. رنگ آنها اغلب خاکستری است و خطوط سنگ بسختی قابل تشخیص است. رنگ کردن ظاهر جذابی به آنها می دهد . دیگر ذخایر در استرالیا (کویینزلند)، چین، هند، کوه قفقاز، ماداگاسکار، مکزیک، مغولستان، نامیبیا، وایومینگ و مونتانا می باشد.

حال چنانچه تمایل دارید محصولات دست ساز و فوق العاده ای  از عقیق رو ملاحظه نمایید ، اینجا رو کلیک کنید.